آموزش فیزیک دوازدهم

از فهم و درک هر جمله‌‎ای که می‌خوانید مطمئن شوید. اگر جایی برایتان نامفهوم است حتماً آن را مشخص و یادداشت کنید و از معلم‌تان بپرسید. گاهی به دانش‌آموزانم توصیه می‌کنم، با صدای بلند کتاب درسی‌شان را بخوانند، مزیت این کار این‌ است که تمرکزتان بر آنچه با صدای خود می‌شنوید افزایش یابد.

یرای درک این جمله‌ها و به خاطر سپردن‌شان از حفظ کردن بپرهیزید. سعی کنید مفهوم آن را درک، و با کلمات خودتان آن را بیان کنید و حتی خلاصه نویسی کنید. باز هم توصیه‌ام این است برای اطمینان از یادگیری یک مفهوم، جمله و یا تعریف فیزیکی، آن را با صدای بلند و با کلمات خودتان (نه عیناً کلمات کتاب) برای خودتان توضیح دهید. اگر باز هم در درک آن مشکل داشتید، حتماً به معلم خود و یا ویدئوی آموزشی که آن مطلب در آن توضیح داده شده است مراجعه کنید.

حفظ کردن فرمول‌ها بدترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. چون تا همیشه باید مشغول به خاطر سپردشان باشید و آخر سر هم ممکن است یادتان برود. چه باید کرد؟ تنها روش مفید به خاطرسپاری فرمول‌ها، حل مسأله است. وقتی در حل ده‌ها نمونه مساله یک فرمول را به کار می‌برید، هم کاربردش را می‌آموزید و هم آن فرمول تا همیشه در خاطرتان ضبط خواهد شد.

در کتاب درسی فیزیک پس از تشریح یک مفهوم و بیان فرمول برای آن، یک مثال حل شده آورده شده است. آن مثال‌ها را هنگام مطالعه حتماً دوباره حل کنید. اما دقت کنید که صورتِ سوال و جواب را با هم نخوانید و بعد کتاب را ببندید و آن را حل کنید. این یعنی حفظ کردن. سعی کنید با توجه به آنچه در کلاس آموخته‌اید و همچنین مطالعه‌ی متن کتاب، خودتان مثال را حل کنید. در ابتدای کار از طولانی شدن زمان این کار نهراسید. این تازه اول راه است. مثال‌های کتاب درسی به شما کمک می‌کنند: تا مفهوم درس را بهتر یاد بگیرید؛ چگونگی کاربرد فرمول در مسأله را فراگیرید؛ انجام محاسبات و تبدیل یکاها را تمرین کنید.

عد از مثال‌های حل شده، یکی دیگر از قسمت‌های کتاب که از اهمیت ویژه‌ای در فرآیند یادگیری و مطالعه فیزیک برخوردار است، پرسش‌های متن کتاب درسی است. این پرسش‌ها بیشترشان مفهومی و در راستای درک و تحلیل درس است. بسیاری از نکات برگرفته از پرسش‌های کتاب، مرجعی برای طراحی سوالات نهایی و کنکور است. از حل و توجه به این پرسش‌ها غافل نشوید.

بیشتر این تمرین‌ها بر حل مسأله تمرکز دارند. با حل این تمرین‌ها علاوه بر افزایش قدرت تحلیل و فهم مسأله، توانایی استفاده از فرمول‌ در تمرین‌های متفاوت را بدست خواهید آورد.

فعالیت‌ها همانطور که از نامش پیداست بر فعالیتی برای فهم عمیق‌تر درس تمرکز دارند. گاهی این فعالیت‌ها در قالب یک آزمایش است و گاهی هم در قالب تلاشی فکری یا عملی از جانب شما برای درک عمیق‌تر درس. پایه بسیاری از پرسش‌های مفهومی همین فعالیت‌های متن کتاب درسی است.

1. در کتاب درسی فیزیک دبیرستان «اصالت با موقعیت‌ها و زمینه‌های کاربردی در زندگی است که می‌توان در آنها موضوع‌های مرتبط با فیزیک را آموزش داد و یادگیری را معنادارتر و جذاب‌تر کرد.» این قسمت کاربردهای فیزیک در زندگی است برای هر چه ملموس کردن مبحث علمی که شما یاد می‌گیرد. مطالعه قسمت فن‌آوری و کاربرد، یادگیری شما از موضوع را به شکل عینی عمق می‌بخشد.

آزمایش‌های کتاب، روش به دست‌آوردن کمیت‌های فیزیکی را به روش تجربی آموزش می‌دهد. این قسمت هم « مبتنی بر این آموزه بنیادین است که فیزیک علمی تجربی است.» یادگیری روش انجام آزمایش به شما کمک می‌کند تا به درک عینی‌تری از موضوع مورد بحث برسید و توانایی طراحی آزمایش، تحلیل و تفسیر آزمایش را به دست آورید. این قسمت یکی از سوال‌های ثابت امتحان‌های تشریحی نهایی است.

پرسش‌های آخر فصل یکی از منابع اصلی طراحی سوالات نهایی و کنکور درس فیزیک است. این پرسش‌ها هم در قالب سوالات مفهومی و هم سوالات محاسباتی طراحی شده‌اند. در این پرسش‌ها انتظارهای عملکردی که مورد توجه قرار گرفته است از قرار زیر است:
1- پاسخ به پرسش‌های مفهومی در حیطه‌های مختلف دانش، کاربرد، استدلال، قضاوت
2-  توانایی حل مسئله و پرسش‌های محاسباتی
3-  حل مسائل در شرایط جدید(کاربرد و استدلال)

مبادا از حل این پرسش‌ها و توجه به نکات آن‌ها غافل شوید.