از اوائل دههی هشتاد آموزش فیزیک در دبیرستانهای تهران را آغاز کردم. همزمان در دانشگاه به آموزش فیزیکِ پایه و آزمایشگاه فیزیک مشغول بودم. لذت کار با دانشآموزان و آموزش فیزیک به صورت پایهای و مفهومی سبب شد تا تمام وقت کاریام را به آموزش فیزیک در مقطع دبیرستان اختصاص دهم.
باورم این است که مسیر یادگیریِ فیزیک از درک مفهومی و عمیق آن همراه با حل تمرین زیاد میگذرد. برای فراهم آوردن چنین بستری برای دانشآموزانم در همان دههی اول کارم، 2 کتاب کار که شامل انواع مختلفی از تمرینها و پرسشهای فیزیکی منطبق با کتاب درسی بود، گردآوری و تألیف کردم. بعدها با تغییر نظام آموزشی و تجربهای که اندوخته بودم به بازنویسی آنها پرداختم. علاوه بر آن کتابها و جزوههای دیگری را برای هر سه پایهی فیزیک دبیرستان تدوین کردم. روش تدریس من بر یادگیری عمیق و مفهومی تکیه دارد و حل تمرین زیاد ابزار کار من است.
اعظم حشمتی
مدرس فیزیک
طی این بیست سال با دانشآموزان بسیاری همراه بودهام که برخی از آنان با رتبههای دو و سه رقمی در دانشگاههای معتبر کشور پذیرفته شدند و بسیاری دیگر نیز با آگاهی از شناخت استعداد و تواناییهای خود راهی را برگزیدند که در آن از موفقترینها هستند. تجربهی دو دهه آموزش فیزیک به هزاران دانشآموزِ مقطع دوم دبیرستان من را به این وبگاه کشاند تا آنچه را در طی این سالها آموخته و تجربه کردهام با دانشآموزان سراسر کشورم به اشتراک بگذارم.
فیزیک در مدرسه نتیجهی سالها تجربهی من در زمینهی آموزش فیزیک در دبیرستان است.
اینجا میتوانید کتابهای فیزیک1، فیزیک2 و فیزیک3 دبیرستان را «با من بخوان»اید، به شیوهای مفهومی و بر پایه حل مسئله، تمرین و پرسش. با آموزشهای رایگان دورهی «با من بخوان»، معلمْ همراه کتاب درسی روبروی شماست تا با شما کتاب را خط به خط بخواند، مفاهیم را برایتان توضیح دهد وکمک شما در حل مسائل و پرسشهای کتاب درسی باشد. درک، تحلیل و توانایی حل مسئله از مهمترین اهداف من در آموزش فیزیک در مدرسه است که در این وبگاه کوشیدم شما را قدم به قدم به این توانایی برسانم. رسیدن به نتیجهی دلخواه در امتحانهایی نهایی و کنکور سراسری راهی جز مشقِ فیزیک به صورت مفهومی و اصولی ندارد.
فیزیک در مدرسه، مکانی است که شما به هزاران مسئله، تمرین و تست برای مشقِ فیزیک دسترسی خواهید داشت. البته در این میدانِ مشق با انبوهی از سوال بیجواب همراه نخواهید بود. در هر تمرین و مسئله من با پاسخهای تشریحی متنی و ویدئویی در کنار شما هستم تا قدم به قدم شما را در حل مسائل فیزیک یاری دهم، کافی است به جعبهی مشقِ فیزیک سری بزنید.
کتاب تمرین فیزیک 2 و آزمایشگاه و کتاب تمرین فیزیک 3 و آزمایشگاه دو عنوان کتابی است که در دههی اول تدریسام تالیف کردم. در سال های بعد با تغییر نظام آموزشی به بازنگری و تغییر محتوای کتابهایم پرداختم و کتابهایی با عنوان مشق و اندیشه فیزیک 2 پایه یازدهم رشته های تجربی و ریاضی تالیف کردم. این کتابها مجموعهای از سوالات و تمرینهای مفید و استانداری است که در کنار کتاب درسی، فرصت مشقِ بیشتر مفاهیم و مسئلههای فیزیکی را برای آنان فراهم میکند.
در کنار کتابها، جزوههای از مجموعهی سوالات چهارگزینهای فیزیک 1، فیزیک 2 و فیزیک 3 دبیرستان همراه با درسنامه تهیه کردهام که هر سال به عنوان دستیار مشقِ آموزش فیزیک در اختیار دانشآموزانم قرار میدهم.
در سال جاری در حال به روزرسانی و تبدیل این جزوهها به کتابهای کمک آموزشی هستم که به زودی در اختیار دانشآموزان دبیرستان قرار خواهد گرفت.
دغدغهی تازه و لذت آفرین من اما، فیزیک در زندگی است. پیشینهی این دغدغه به بازخورد و سوالی است که طی این سالها بسیاری از دانشآموزانم بعد از کلنجار با مسئلههای سخت و چالشبرانگیز فیزیک از من پرسیدهاند: «خب که چی؟»
«خب که چی؟» آغاز فهمیدن است. فهم و درکِ جهان از «پرسیدن» آغاز میشود و پرسیدن نتیجهی کنجکاوی است وکنجکاوی نگرش ما به جهان اطراف را تغییر میدهد.
«خب که چی؟» تکانهای بود که من را بر آن داشت که فیزیک را به گونهای عمیق، مفهومی و کاربردی بازخوانی کنم و آموزش دهم. در پی بیان هر مفهوم فیزیکی، با دانشآموزانم چرخی در رویدادهای طبیعی و زندگی روزمرهمان میزنیم و فیزیک نهفته در آنها را میکاویم و از فهم آن لذت میبریم. اما مجال فیزیک در مدرسه برای پرداخت بیشتر به کاربردهای فیزیک در زندگی کم و کوتاه است. برای پرداخت بیشتر به این موضوع کانالی در تلگرام برپاکردم و شروع به نوشتن از فیزیک در زندگی روزانه خود کردهام. نوشتن من را به سوی کنجکاوی بیشتر در طبیعت و جهان اطرافم سوق میدهد. موشکافانهتر و مشتاقتر به بررسی پدیدههایی که در زندگیام رخ میدهد، مینگرم. نوشتن مسیری است که من یادگیری مدام وامیدارد.
بازخوردهایی که از مخاطبانم دریافت کردم، شگفت انگیز بود. آنها نیز از کنجکاویهای من به هیجان میآمدند و لذت میبردند. بسیاری از آنها با یادداشتهای من به فیزیک علاقمند شدند. همین انگیزهای شد تا در فضا و محفلی رسمیتر و بزرگتر بنویسم. این وبگاه را برگزیدم تا دانستهها و کنجکاویهای خودم را در زمینهی فیزیک در زندگی با علاقمندان به آن به اشتراک بگذارم و تجربیات و دانستههای آنها را نیز بخوانم و بیشتر بیاموزم.
فیزیک برای من دستآویزی است برای شناخت، فهمیدن، لذت بردن و چشاندن.
وقتی به دنیا آمدم یک روز از حمله عراق به ایران گذشته بود. اولین نوه خاندان حشمتی بودم و عزیز دردانه پدربزرگم. اسم من را پدربزرگم به خاطر ارادتی که به آقای طالقانی داشت هم اسم دختر او گذاشت. ده سال اول عمرم، زیباترین، سرخوشانهترین و رهاترین روزهای زندگیام بود و بینهایت از کودکیام لذت بردم. دوران راهنمایی و دبیرستان به علت تغییر محل و شرایط زندگی و دوری از دوستان آن دختر سرزنده به دختری ساکت و درسخوان تبدیل شد. همین اتفاق مسیر رویاهایم را تغییر داد، دوست داشتم بازیگر تئاتر شوم، اما زندگی خوابهای دیگری برایم دیده بود. در دبیرستان در رشته ریاضی تحصیل کردم. من از نسل همان دانش آموزان دبیرستانیام که نظام ترمی واحدی درس خواندیم و برای ورود به دورهی پیشدانشگاهی امتحان ورودی دادیم. سال بعدش هم کنکور ورودی دانشگاه شرکت کردم و در رشته فیزیک دانشگاه سراسری زنجان پذیرفته شدم. در دوران تحصیل به گرایش هواشناسی علاقمند شدم و واحدهای درسی این گرایش را گذراندم؛ بعد از اتمام دوره کارشناسی با معرفی نامه یکی از اساتیدم به سازمان هواشناسی کشور برای کار معرفی شدم و از آنجا به پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو منتقل و مشغول کار شدم. در دوره کار در این مرکز همکار پروژههای تحقیقاتی این سازمان بودم. همزمان در دانشگاه فنی و حرفهای دختران دکتر شریعتی به عنوان کارشناس آزمایشگاه فیزیک مشغول به کار شدم. از آنجاییکه اهل کار کارمندی طور و روتینوار نبودم به عنوان نیروی آزاد شروع به تدریس فیزیک در دبیرستان کردم. تدریس فیزیک به تواناییها و علاقهام بسیار نزدیکتر بود و با پیشرفت در این کار کمکم از دو کار پیشینام دست کشیدم. به واسطهی علاقه به دانش و تدریس فیزیک، و همچنین قدرت بیان و توانایی برقراری ارتباط با دانشآموزان، تدریس فیزیک پیشهی اصلیام شد. من در کاری که پیش گرفتم نه تنها معلم که دانشآموز و دانشجویی همیشگیام. هر روز در حال آموختن و یادگیری بیشتر برای آموزش بهینهتر و لذتبخشتر فیزیک هستم.